Opšti izbori se održavaju za nekoliko dana, a konture rezultata se već vide iz istraživanja javnog mnjenja koje agencija Metrics sprovodi u kontinuitetu, tokom cijele godine. Rezultati posljednjeg istraživanja najavljuju pobjedu aktuelne vlasti, kako za pojedinačne funkcije, tako i za parlament Republike Srpske.
Agencija Metrics sprovodi reprezentativna istraživanja javnog mnjenja na temu ovogodišnjih opštih izbora od početka godine, te kontinuirano prati rejting pojedinaca i stranaka iz političkog života Srpske. Posljednje istraživanje sprovedeno je kombinovanom metodom (terenski i telefonski intervju) na uzorku od 1479 punoljetnih ispitanika sa mjestom prebivališta u Republici Srpskoj. Korišten je višestruko stratifikovani uzorak, reprezentativan po socio-demografskim kategorijama i teritorijalnom raspodjelom stanovništva Republike Srpske. Prikupljanje podataka sprovedeno je u periodu od 19. do 24. septembra 2022.
Statistiku uzorka donosimo vam u nastavku.
Televizija i dalje drži primat kada je riječ o izvorima informisanja.
Gotovo dvije trećine ispitanika kaže da će sigurno izaći na izbore.
Preko 62% ispitanika kaže da će sigurno izaći na izbore, dok nešto manje od 20% kaže da će vjerovatno izaći na izbore. Važno je napomenuti da je riječ o izlaznosti stanovništva koje živi u Republici Srpskoj više od 6 mjeseci godišnje, te je ona uvijek veća od zvanične izlaznosti koja se mjeri u odnosu na ukupni birački spisak.
Stavovi zvanične Srbije imaju najveći, a zvanične Amerike najmanji uticaj na glasanje.
Gotovo 70% ispitanika kaže da na njihovu odluku o tome za koga će glasati ima uticaj stav zvaničnog Beograda, dok trećina kaže da na to utiče i stav Moskve. Uticaj zvaničnih stavova EU i SAD je znatno manji od uticaja koji dolazi sa istoka.
Milorad Dodik ponovo u palati Republike.
Aktuelni srpski član Predsjedništva BiH i lider najveće stranke, Milorad Dodik, nakon mandata provedenog u Sarajevu, vraća se u zgradu smještenu na broju 4 u banjalučkoj ulici Bana Milosavljevića. Prema istraživanju, Dodik će sigurno osvojiti 46,2% glasova, dok će njegov najveći konkurent Jelena Trivić osvojiti barem 37,1% glasova. S obzirom na 13,3% neodlučnih u istraživanju, očekuje se da će procenat glasova oba kandidata, kao i ostalih, dodatno rasti. Hipotetički, Jelena Trivić bi mogla da preokrene “trku” za mjesto predsjednika Republike Srpske ukoliko bi sedam od deset neodlučnih glasača izabralo nju kao svog favorita na izborima.
Dama po prvi put u Predsjedništvu dejtonske BiH
Situacija u borbi za mjesto srpskog člana Predsjedništva BiH je znatno manje neizvjesna. Sa 15% prednosti nad Mirkom Šarovićem, Željka Cvijanović bi mogla postati prva žena član Predsjedništva BiH nakon rata (Biljana Plavšić obavljala je ovu funkciju u SR BiH).
SNSD najveća stranka, SPS i NPS ispod cenzusa
Na narednim izborima, SNSD će ostati najveća stranka u Narodnoj skupštini Republike Srpske, sa projektovanih minimalno 33% od ukupnog broja glasova, više od zbira dvije najveće opozicione stranke. Slijede ga PDP, koji će u odnosu na izbore 2018. sa četvrtog preći na drugo mjesto u republičkom parlamentu, te SDS koji zauzima treće mjesto u našem istraživanju. Važno je napomenuti da se ovaj odnos može promijeniti usljed dobijanja kompenzacionih mandata, koje nije moguće obuhvatiti istraživanjem. Očekuje se da su stranke koje će takođe preći cenzus biti: DNS, Ujedinjena Srpska, Socijalistička partija, lista Nebojše Vukanovića “Za pravdu i red”, dok će na ivici cenzusa vjerovatno biti i DEMOS. Kao i kod vodeće tri stranke, na konačan broj mandata i proporciju učešća u raspodjeli mandata veliki uticaj će imati i kompenzacioni mandati. Aktuelna koalicija koja formira većinu u Narodnoj skupštini trebalo bi da formira komfornu većinu i na ovim izborima.
Prema istraživanju, koalicija probosanskih i bošnjačkih stranaka “Pokret za državu” je ispod cenzusa, međutim ova lista tradicionalno dobija veliki broj glasova iz inostranstva, te se očekuje da će i oni ući u parlament. Istraživanja u kontinuitetu pokazuju da će ispod cenzusa ostati i SPS i NPS (moguć je i scenario da osvoje direktan mandat u nekoj od izbornih jedinica, ali ne pređu prag od 3% na republičkom nivou), te ostale stranke koje imaju svoje kandidate na ovim izborima. Takođe naglašavamo da će se procenti stranaka blago povećati kada se raspodjele i glasovi neodlučnih iz istraživanja, te glasovi stranaka koje ostanu ispod cenzusa.
